Sunday, August 9, 2015

बहस : आर्थिक दृष्टिमा कुन प्रदेश राम्रो ?


हामी उद्योगी व्यवसायीको सुझाव सकेसम्म सामर्थ्यका हिसाबबाट आर्थिकरुपमा सम्भव हुने गरी थोरै राज्य बनाउनुपर्छ भन्ने हो । तर, हामीले भन्दैमा दलहरुले मान्ने होइनन् । अहिले जुन ६ प्रदेश बनाउने मुख्य दलहरुबीच सम्झौता भएको छ, अब यी प्रदेशलाई आर्थिकरुपमा सक्षम र सबल बनाउनेखालको मोडल बनाएर कार्यान्वयन गर्नुपर्छ । मैले व्यक्तिगत रुपमा भन्नुपर्दा पाँच विकास क्षेत्रलाई प्रदेशमा परिणत गरिदिएको भए हुन्थ्यो । त्यसो हुन नसक्ने निश्चित देखिएको छ । दलहरुले ६ प्रदेश बनाउने सम्झौता गरी सीमांकनसमेत गरिसकेका छन् । यही प्रस्ताव कार्यान्वयन भयो भने आर्थिक हिसावले सबैभन्दा बलियो प्रदेशका रुपमा २ र ३ बन्ने देखिएका छन् । किनभने यही क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी उद्योगधन्दा सञ्चालनमा रहेका छन् । उपभोगका हिसावले पनि यही क्षेत्र अगाडि रहेको छ, ट्याक्स तथा रेभिन्यूका हिसावले पनि यही क्षेत्र अगाडि देखिन्छ ।
यी दुई क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी आर्थिक कृयाकलाप हुन्छ । जहाँ बढी आर्थिक कृयाकलाप हुन्छ, त्यहाँ बढी रोजगारीका अवसरहरु सिर्जना हुन्छन् । रोजगारी सि र्जना हुनेवित्तिकै दक्ष अदक्ष जनशक्तिको आकर्षण पनि यही क्षेत्रमा हुने गर्छ । आजको दिनमा मात्र होइन, भोलिको दिनमा पनि २ र ३ नम्बर क्षेत्रमा बढी आर्थिक गतिविधि हुनेछन् । जहाँ आर्थिक गतिविधी बढी हुन्छ, त्यहाँको अर्थतन्त्रले फड्को मार्ने आधार बनाएको हुन्छ । मेरो विचारमा २ र ३ पछि सबैभन्दा बढी आर्थिक कृयाकलाप हुनेमा ५ नम्बर प्रदेश पर्छ । ४ र ६ नम्बर क्षेत्रमा २, ३ र ५ नम्बर क्षेत्रको तुलनामा कम आर्थिक कृयाकलाप हुन्छ । आर्थिक कृयाकलापको हिसावले १ नम्बर क्षेत्र पनि अब्बल देखिएको छ । झापा, मोरङ र सुनसरीमा धेरै आर्थिक गतिविधि हुने गर्छ । यस क्षेत्रको पहाडी इलाका अलैंचीलगायतका नगदे बालीका लागि प्रशिद्ध छ । विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा यही क्षेत्रमा पर्ने हुँदा पर्यटकीय हिसावले पनि यो क्षेत्र अगाडि देखिएको छ । अन्य ठूला हिमालहरु पनि यही क्षेत्रमा छन् ।



0 comments:

Post a Comment